کاربرد روشهای پلاروگرافی و ولتامتری پالس تفاضلی در اندازه گیری آلکالوییدهای آتروپین و اسکوپولامین

عبارت آلکالوئیدهای تروپان به گروهی از ترکیبات شامل بیش از 200 عضو اشاره دارد. معمولاً این ترکیبات شامل ساختاری دو حلقه ای هستند که این ساختار از به اشتراک گذاشته شدن یک اتم نیتروژن و دو اتم کربن بوسیله حلقه های پیرولیدین و پی پیریدین بوجود می آید. اتم نیتروژن در حلقه هتروسیکل، که مشخصه ترکیبات آلکالوئید است، در این گروه از آلکالوئیدها متیله شده است. مهمترین آلکالوئیدهای تروپان آتروپین ((±) هیوسیامین) و اسکوپولامین (هیوسین) هستند. این ترکیبات به طور گسترده ای به عنوان داروهای آنتی اسپاسمودیک، آنتی کولینرژیک و ضدتهوع استفاده می شوند. بنابراین روش های تجزیه ای سریع و ساده برای آنالیز تعداد زیادی نمونه در زمان کوتاه در فرآورده های دارویی و یا سیالات بیولوژیک مانند سرم خون مورد نیاز هستند. در این پژوهش رفتار الکتروشیمیایی این ترکیبات با استفاده از تکنیک ولتامتری چرخه ای مطالعه شده است. هر دو آنها در غلظت mm 1/0 دماغه آندی و کاتدی برگشت پذیر را حدوداً در پتانسیل های به ترتیب v 35/1- و v 27/1- نسبت به sce از خود نشان می دهند. بررسی این دماغه ها نشان داد که در فرایند انتقال ماده به سطح الکترود پدیده جذب و انتشار به همراه هم دخالت دارند. با استفاده از ویژگی جذب این ترکیبات روی سطح الکترود، از روش حساس ولتامتری عاری سازی جذبی برای اندازه گیری آنها استفاده شد. همچنین در این کار پژوهشی، امکان اندازه گیری آتروپین و اسکوپولامین بوسیله انواع تکنیک های ولتامتری و پلاروگرافی مانند پلاروگرافی پالس تفاضلی (dpp)، ولتامتری عاری سازی جذبی پالس تفاضلی (dpadsv)، ولتامتری عاری سازی جذبی موج مربعی (swadsv) و ولتامتری پالس تفاضلی (dpv) براساس قابلیت احیای الکتروشیمیایی روی الکترود جیوه بررسی شده است. در نهایت از تکنیک های پلاروگرافی پالس تفاضلی و ولتامتری عاری سازی جذبی پالس تفاضلی برای اندازه گیری آتروپین سولفات و اسکوپولامین هیدروکلراید به عنوان ترکیبات دارویی در شکل خالص آن استفاده شد و همچنین آتروپین در فرآورده های دارویی و سرم خونی نیز مورد اندازه گیری قرار گرفت. محدوده خطی برای آتروپین واسکوپولامین باروش dpp به ترتیب µm 200-10 و µm 200-5 و با روش dpadsv به ترتیب µm 4/1-1/0 و µm 4/1-05/0 بدست آمدند. حد تشخیص روش dpp به ترتیب برای آتروپین و اسکوپولامین µm 07/10 و µm 05/6 و روش dpadsv µm 065/0 و µm 063/0 بدست آمد. این روش ها برای دو نوع مختلف از فرآورده های دارویی آتروپین (آمپول و قطره چشمی) با راندمان بازیابی نسبتاً خوب بکار گرفته شدند. ضمن اینکه نشان داده شد روش dpadsv می تواند به طور موفقیت آمیزی به منظور اندازه گیری آتروپین در سرم خون مورد استفاده قرار گیرد